Το 5o τεύχος του περιοδικού Πολύδρομο είναι το πρώτο που κυκλοφορεί μετά το 1ο Διεθνές Συνέδριο «Σταυροδρόμι γλωσσών και πολιτισμών: μαθαίνοντας εκτός σχολείου», που πραγματοποιήθηκε τον Απρίλη του 2011 στην Παιδαγωγική Σχολή του Α.Π.Θ. Η ομάδα «Πολύδρομο» εξ ορισμού παραπέμπει σε «σταυροδρόμι» ή, με άλλα λόγια, σε συνάντηση και τομή γλωσσών, πολιτισμών και ταυτοτήτων.
Εμείς που υποστηρίζουμε αυτή τη «συνάντηση» που λαμβάνει χώρα είτε σε ατομικό είτε σε συλλογικό επίπεδο, συχνά προβληματιζόμαστε για τον τρόπο, τους όρους αλλά και τις ποικίλες συνέπειές της. Η διοργάνωση του 1ου «Σταυροδρομιού», η οποία έγινε εφικτή με την υλική και ηθική υποστήριξη πολλών φορέων, ήταν μια προσπάθεια να διερευνήσουμε τη συνάντηση των γλωσσών και των πολιτισμών μέσα από τη συνάντηση του Πανεπιστημίου με την ευρύτερη κοινωνία και τις μεταναστευτικές οργανώσεις. Η πρόκληση ήταν δεδομένη, αλλά η διάθεσή μας να την αντιμετωπίσουμε και να διδαχθούμε από αυτήν ήταν ακόμη ισχυρότερη. Η ανταπόκριση των νέων ερευνητών/τριών, των εκπαιδευτικών, των εθελοντών/τριών που διδάσκουν τα ελληνικά σε μετανάστες/τριες, αλλά και αρκετών μεταναστών/τριών, ήταν εντυπωσιακή. Για αυτήν ευχαριστούμε όλα τα άτομα που παρακολούθησαν και συμμετείχαν στις εργασίες του 1ου Σταυροδρομιού. Από την άλλη μεριά, ένα από τα σημαντικότερα ζητούμενα του συνεδρίου μας, η επικοινωνία της ομάδας μας και της ευρύτερης ακαδημαϊκής κοινότητας με τις μεταναστευτικές κοινότητες, αν και ξεκίνησε, θεωρούμε ότι απαιτεί ακόμη μεγαλύτερη προσήλωση, επιμονή και χρόνο. Μέσα από το Πολύδρομο κάνουμε τα τελευταία χρόνια μια συστηματική προσπάθεια να προσεγγίσουμε και να ακούσουμε τις μεταναστευτικές κοινότητες, μέσα από τη δημοσίευση των δικών τους εμπειριών. Η ενεργή συμμετοχή, όμως, των μεταναστών/τριώνστις δράσεις μας παραμένει περιορισμένη. Αυτή είναι μία πραγματικότητα που αξίζει να μας προβληματίσει ή, τουλάχιστον, να μας προκαλέσει να σκεφτούμε περισσότερους, πιο ουσιαστικούς και πιο δημιουργικούς τρόπους επαφής με τις μεταναστευτικές κοινότητες.
Ωστόσο, το 5ο τεύχος Πολύδρομο κυκλοφορεί μέσα σε ένα ιδιαίτερο κοινωνικό πλαίσιο αναφοράς, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς, το οποίο διαμορφώνεται από τη δεινή οικονομική κατάσταση της Ελλάδας, κατόπιν της Ευρώπης, αλλά και άλλων ηπείρων. Η καθημερινή μας ζωή αλλάζει προς άγνωστες κατευθύνσεις, ενώ οι έγνοιες των καιρών που ζούμε συχνά κλονίζουν την πίστη μας στις μέχρι τώρα πρακτικές μας τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Έχει την ίδια άραγε σημασία, όση είχε και πριν έναν χρόνο, η προσήλωσή μας στα ζητήματα του πολυπολιτισμού και της ένταξης των μεταναστών/τριών στην Ελλάδα, ενώ η Ελλάδα έχει ήδη αρχίσει να εξελίσσεται σε μια νέα χώρα αποστολής μεταναστών/τριών; Πώς θα επηρεάσει η οικονομική κρίση την παραμονή των ήδη εγκατεστημένων ή την έλευση νέων οικονομικών μεταναστών/ τριών στη χώρα μας; Aκόμη, κατά πόσο ενδεχόμενες αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό θα επηρεάσουν τη χάραξη της κυβερνητικής πολιτικής στο ζήτημα της ένταξης/ενσωμάτωσης των μεταναστών/ τριών;
Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε ότι, είτε ως χώρα υποδοχής είτε ως χώρα νέας αποστολής μεταναστών/ τριών, η διγλωσσία και ο πολυπολιτισμός εξακολουθούν να αποτελούν επίκαιρα ζητούμενα για την Ελλάδα, αλλά και το εξωτερικό γενικότερα. Κατά συνέπεια, και αυτή η πραγματικότητα δικαιώνει και ανανεώνει την προσήλωσή μας στα θέματα της επαφής των γλωσσών και των πολιτισμών σε τοπικό και διεθνές επίπεδο.
Η συντακτική επιτροπή
